وقتی می‌خواید ملکی بخرید یا بفروشید، یکی از مهم‌ترین چیزهایی که باید بهش دقت کنید، نوع سندی است که برای تنظیم معامله استفاده می کنید. خیلی‌ها نمی‌دونن که فرق سند رسمی با سند عادی چیه و همین ناآگاهی می‌تونه بعدها براشون دردسر درست کنه. در این مطلب قراره به‌زبون ساده و قابل‌فهم، تفاوت بین سند رسمی و سند عادی رو بررسی کنیم تا با خیال راحت‌تری معامله کنید.
سند رسمی یعنی چی؟
طبق ماده ۱۲۸۷ قانون مدنی، سند رسمی سندیه که توی یک اداره رسمی، مثل دفتر اسناد رسمی، و توسط مأمور رسمی تنظیم و ثبت می‌شه. یعنی همه چیز طبق قانون جلو می‌ره.
ویژگی‌های سند رسمی: اعتبار قانونی بالایی داره. توی دادگاه به عنوان مدرک معتبر شناخته می‌شه. نیازی نیست اصالتش رو ثابت کنید؛ چون خودش به اندازه کافی معتبره.
سند عادی چیه؟
برخلاف سند رسمی، سند عادی نوشته‌ایه که بین خود افراد تنظیم می‌شه؛ مثلاً وقتی دو نفر بین خودشون یه قولنامه بنویسن. طبق ماده ۱۲۸۶ قانون مدنی، این نوع سند خارج از دفاتر رسمی تنظیم می‌شه و طبیعتاً از نظر قانونی اعتبار کمتری داره.
ویژگی‌های سند عادی: استاندارد قانونی نداره. توی دعاوی حقوقی، ممکنه نیاز باشه که ابتدا اصالتش ثابت بشه. مثل قولنامه‌های دستی.
برای اینکه بدونید دقیقاً تفاوت بین سند رسمی و سند عادی چیه، بهتره چندتا نکته کلیدی رو با هم مقایسه کنیم.
۱. نحوه تنظیم سند
سند رسمی: باید حتماً با حضور طرفین معامله توی دفتر اسناد رسمی تنظیم بشه. سردفتر، مدارک هویتی رو بررسی می‌کنه و بعد از اطمینان از درستی اطلاعات، سند رسمی رو تنظیم و امضا می‌کنه.
سند عادی: نیاز به دفترخانه نداره. طرفین می‌تونن توی خونه یا هر جای دیگه، بین خودشون یه سند بنویسن و امضا کنن، بدون نظارت مأمور رسمی.
۲. اعتبار قانونی
سند رسمی: چون زیر نظر قانون و در دفتر اسناد رسمی نوشته شده، اعتبار حقوقی بالایی داره و دادگاه‌ها هم کاملاً قبولش دارن.
سند عادی: اعتبارش کمتره. اگه دعوایی پیش بیاد، اول باید اصالت و صحت سند رو اثبات کنید.
3. مزایا و معایب
سند رسمی:
مزایا: اعتبار قانونی بالا، امنیت بیشتر، جلوگیری از دعوا
معایب: تشریفات زیاد و هزینه بیشتر
سند عادی:
مزایا: راحت تنظیم می‌شه، هزینه‌اش کمتره
معایب: امنیت حقوقی پایین، احتمال بروز مشکل در آینده
نکات مهم قانونی درباره اسناد رسمی
برای اینکه بهتر بتونید تفاوت بین سند رسمی و سند عادی رو درک کنید، لازمه یه سری نکات قانونی رو هم بدونید. این نکات توی قانون مدنی به‌وضوح بیان شدن و در تصمیم‌گیری‌هاتون خیلی می‌تونن کمک‌کننده باشن.
طبق ماده ۱۲۹۰ قانون مدنی، سند رسمی نه فقط برای طرفین معامله، بلکه برای ورثه و حتی قائم‌مقام اون‌ها هم اعتبار داره. یعنی اعتبارش فقط به امضاکننده‌ها محدود نمی‌شه.
توی دعواهای حقوقی، انکار و تردید درباره سند رسمی شنیده نمی‌شه. فقط اگه کسی ادعای جعل داشته باشه، می‌تونه پیگیری کنه.
سخن پایانی
در نهایت، انتخاب بین سند رسمی و سند عادی کاملاً بستگی به نوع معامله و نیاز شما داره. اگه دارید یه معامله مهم، مثل خرید ملک، انجام می‌دید، پیشنهاد می‌کنیم حتماً برید سراغ سند رسمی. امنیتش خیلی بالاتره و خیال‌تون راحته.
